Gestalttherapie is een inzichtgevende therapie die is ontwikkeld in de jaren ’80 door het Amerikaanse echtpaar Frits en Laura Perls.
Het Duitse woord “Gestalt”betekent onder meer “Beeld”. Het duidt een onaffe situatie aan, die steeds aandacht blijft vragen. En zolang de “Gestalt”niet in rust is, komt de situatie steeds vanuit de achtergrond, het onbewuste, naar de voorgrond. Het blijft ‘in beeld’.
Voorbeeld: Je hebt een conflict met je collega en vermijdt om dit uit te praten. Elke keer als je deze collega tegen komt of zelfs maar aan haar of hem denkt, krijg je een wringend gevoel in je maag.
Vaak blijk je dit zelfde gevoel uit je jeugd te kennen, waar je bijvoorbeeld niet werd gezien door een ouder, een onderwijzer. In therapie ga je in je fantasie terug naar deze oorspronkelijke situatie, terwijl je in het heden aanwezig blijft. Je maakt in je fantasie contact met degene die je toen niet heeft gehoord.
Je voelt wat er toen te voelen was, uit wat je toen niet kon uiten. Zo verwerk je oude pijn en zul je uiteindelijk anders tegen je collega aan gaan kijken en anders handelen.
Veel problemen van psychische en van psychosomatische aard, zijn terug te voeren op verstoringen in de ontwikkeling van kind naar volwassene.
Dit kan leiden tot spanningen en vervreemding van jezelf. In het dagelijks leven komen deze verstoringen tot uiting in (lichaams)taal, bewegingen, gedachten en gevoelens die contact met jezelf en je omgeving belemmeren.
Gestalt richt zich op het herstel van het contact met jezelf en je omgeving. Het gaat erom dat je je bewust wordt van datgene wat contact in de weg staat. Het gaat altijd om het ‘hoe’, nooit om het ‘waarom’.
Gestalttherapie richt zich op de ervaring en niet op het denken. Voelen doe je met je lichaam, vandaar dat er veel nadruk ligt op lichamelijke sensaties. Je weet bijvoorbeeld dat je bang bent omdat je keel samen knijpt, je een knoop in je maag voelt, druk op je borst krijgt, je terugdeinst, etc.
In Gestalttherapie maak je gebruik van je stem, je impulsen, lichaam, houding, beweging, taal en andere expressiemogelijkheden. Soms wordt er gewerkt met lichaamsgerichte oefeningen.
Je ontdekt gedragingen en gevoelens die vroeger wel, maar nu niet meer effectief voor je zijn. Vaak zijn dit overlevingsstrategieën geweest.
Je zegt wat toen niet gezegd mocht worden, huilt de tranen die niet gezien werden. Je brengt dit binnen jezelf weer in contact met degene die het toen had moeten horen, je toen niet heeft gezien.
De therapeut heeft hierin een ondersteunende, liefdevolle, niet oordelende en soms confronterende houding.